mahmut bey camii ne demek?

Mahmut Bey Camii (halk arasında Çivisiz Cami olarak bilinir)¹ ahşap çatısında hiç metal çivi kullanılmamış,² Türkiye’deki ender camilerden olup Kastamonu şehir merkezine 18 km uzaklıkta, Daday yolu üzerindeki Kasaba Köyü'nde bulunmaktadır. 1366'da Candaroğulları Beyliği hükümdarı Emir Adil Bey'in oğlu Emir Mahmud Bey tarafından "cuma cami (ulu cami)" olarak yaptırıldı.³

Mimarî Özellikleri

Dış duvarları moloz taştan, içiyse tamamen ahşap tercih edilen caminin sâdece mihrap kısmında alçı kullanılmıştır.

Caminin çatısı ahşap olup bindirme tekniğinde yapılmıştır. Hiç metal çivi ve herhangi bir aksâm kullanılmamış olmakla Türkiye’deki ender örneklerdendir.⁴

Caminin göz alıcı bir diğer öğesi kapısıdır. Bu sanat şâheseri kapının ustasının; 14. yüzyılda yaşamış, Ankaralı büyük ahşap ustalarından Nakkaş Mahmut oğlu Hakkak Abdullah olduğu kuvvetle muhtemeldir. Zira kapıdaki marangozluk tekniği, süslerinde yer alan motifler ile girift yazılar; kapıyı inşa eden ustanın, aynı zamanda Kastamonu'daki İbn Neccâr Camii kapısını inşa eden usta olduğunu düşündürmektedir. Türkiye’de çok az örneği bulunan kapının aslı 1977'de çalınmış,⁵ Manisa'da bir okulun bahçesinde bulunduktan⁶ sonra da Kastamonu Livâ Paşa Konağı Etnoğrafya Müzesi'nde muhafaza altına alınarak teşhire konulmuştur. Yerine Kastamonu'nun en eski ahşap oymacılık ustalarından hakkak Hikmet Değirmencioğlu tarafından yapılan benzeri yerleştirilmiştir.⁷ Pek az parçası kalmış, üzeri yazısız minberin de aynı ustanın eseri olduğu tahmin edilebilir.⁸

Cami içindeki tüm ahşap yüzeylerde görülen, kökboyası kullanılmış kalem işi süslemeler; aslî vasfını korumaktadır.

Yangın tehlikesi sebebiyle elektrik tesisatı bulunmayan⁹ camiyi, başta büyük alâka gösteren Japonlar olmak üzere her yıl ortalama 12 bin kişi ziyaret etmektedir.¹⁰

2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne eklendi.¹¹